Coğrafi konum olarak Gaziantep ili, Akdeniz ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin birleştiği noktada yer alır ki bu bölge alan ilk uygarlıkların doğup geliştiği Mezopotamya ve Akdeniz arasında, güneyden ve Akdeniz’den gelip doğuya, kuzeye ve batıya giden yolların kavşağında oluşu ilin tarihinin çok renkli olmasını sağlamış, tarih önce
si çağlardan beri insan topluluklarına yerleşme sahası ve uğrak yeri olmuştur. Özellikle tarihi İpek Yolu üzerinde bulunması, Gaziantep’in önemini arttırmış ve canlılığının sürekli olmasını sağlamıştır.
Suriye’ye komşu bir sınır ili olan Gaziantep’in büyük bir bölümü Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin batı kesiminde, bir bölümü de Akdeniz bölgesinin doğusunda yer alır. Gaziantep; doğuda Şanlıurfa’nın Birecik ve Halfeti; Kuzeydoğu’dan Adıyaman’ın Besni, kuzeyden Kahramanmaraş’ın Pazarcık, batıdan ise Osmaniye’nin Bahçe ve güneybatısı Hatay’ın Hassa ilçeleri, güneyi ise Kilis il sınırlarıyla çevrilidir.
AYINTAP
Gaziantep’in eski adı olan AYINTAP’ı, suyunun güzelliğinden ve bolluğundan dolayı aldığı söylenmektedir.
Zira, “ayın”; pınar, kaynak, suyun gözü anlamına gelmektedir. Dolayısıyla “tab”; güzel pınar ve güzel kaynak manasını ifade etmektedir.
Fransız kuvvetlerine karşı 6.317 şehit vermesine rağmen yılmadan, cesaretle eşsiz bir direniş göstermesi nedeniyle 6 Şubat 1921 tarihinde T.B.M.M. tarafından “gazilik” unvanına layık görüldüğünden “Gaziayıntab” olmuştur. 1928 yılında ise, şehrin adı GAZİANTEP olarak değiştirilmiştir.
GAZİANTEP’TE GEZİP GÖRÜLMESİ GEREKEN YERLER
Arkeoloji Müzesi (Dünyanın 2. en büyük mozaik müzesi)
Hasan Süzer Etnografya Müzesi
Medusa Cam Eserleri Müzesi
Emine Göğüş Mutfak Müzesi
Belkıs-Zeugma Örenyeri – Nizip / Belkıs
Yesemek Açık Hava Müzesi ve Heykel Atölyesi – İslahiye / Yesemek
Tilmen Höyük Örenyeri – İslahiye / Tilmen
Dülük Örenyeri – Şehit Kamil / Dülük
Karkamış Harabeleri
Gaziantep Kalesi
Rumkale
Camiiler, Türbeler, Kiliseler :
1860 yılında Fransız Misyonerler ve III. Napolyon’un yardımıyla inşa edilen Kendirli Kilisesi görülmeye değerdir. Merkezde bulunan St. Mary Kilisesi bugünkü adı ile Kurtuluş Camii 1873 – 1892 arasında Sarkis Balyan tasarımına göre taş ustası Sarkis Taşcıyan tarafından inşa edilmiştir. Gaziantep’te, yol çalışması sırasında tesadüf eseri ortaya çıkarılan Aziz Pedros Kilisesi 1723 yılında inşaa edilmiştir, bugün Ömer Ersoy Kültür Merkezi adı altında müzeye dönüştürülmüştür. İlde yer alan Ökkeşiye Hazretleri, Yuşa Peygamber ve Pirsefa Hazretleri Türbesi görülmeye değer turizm çekim merkezleridir.
Hanlar :
Tarihi İpek Yolu güzergahında bulunan Gaziantep’te bu dönemden kalma pek çok han ve kervansaray bulunmaktadır. Tuz Hanı, Şire Hanı, Tütün Hanı, Hışva Hanı, Mecidiye Hanı, Emir Ali Hanı, Anadolu Hanı, Kürkçü Hanı, Belediye Hanı, Elbeyli Hanı, Yeni (Yüzükçü) Han, Hacı Ömer Hanı ve Millet Hanı önemlileridir. 1998 yılında Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından yapımına başlanılan ve 2002 yılında tamamlanan Doğal Hayatı Koruma Alanı (Hayvanat Bahçesi) şu anda Türkiye’nin en geniş alanına sahip; Avrupa’da ise belirli bir sıralamaya girmiş görülmeye değer bir yerdir.
NE ALINIR ?
Bakır işlemeler, sedef kakmalı eşyalar, altın ve gümüş takılar, yemeni adı verilen üstü kırmızı ya da siyah deriden tabanı ise köseleden dikilen topuksuz ve çok sağlıklı olan geleneksel ayakkabılar, beyaz kumaş üzerine sarılarak ve çekilerek beyaz, sarı, krem rengi ipliklerle yapılan el işlemeleri Gaziantep’ten alınabilecek özgün hediyelik eşyalardır.
Gaziantep baklavası, Antepfıstığı, tatlı sucuk ve pestil, kırmızı biber ve baharatlar Gaziantep’te yapılacak alışverişlerde alınması tavsiye edilir.
Gaziantep mutfağı seneler boyunca geleneklerinin ve yöresel damak lezzetinin zenginliği ile ülkemiz ve dünya mutfakları arasında ayrıcalıklı bir yere sahiptir.
İçli köfte, çiğ köfte, ekşili ufak köfte, malhıtalı (Mercimek) köfte, yoğurtlu ufak köfte ilde yapılan özgün et yemekleri çeşitleridir.
Kebapları ile meşhur olan ilde kuşbaşı kebabı (tike Kebabı) kıyma kebabı, patlıcan kebabı soğan kebabı, simit kebabı ve ciğer kebabı tadılmalıdır.
Yuvarlama, lahmacun, karışık dolma, maş çorbası, beyran şiveydiz, yaprak sarması, çağla aşı kabaklama, börk aşı, doğrama, kaburga dolması, alinazik, yoğurtlu patates, künefe, burmalı kadayıf, baklava ve Antepfıstığı ezmesi bilinen diğer yerel yemek çeşitleridir.